Wat gebeurt er met je polis als je besluit om euthanasie te plegen?

Stel je voor dat je ongeneeslijk ziek bent, de pijn is niet meer te dragen en je hebt al je opties besproken met je arts. Uiteindelijk kom je tot het moeilijke besluit om voor euthanasie te kiezen. Los van alle emotionele en medische gesprekken die daarbij komen kijken, vraag jij je misschien ook af wat het eigenlijk voor je overlijdensrisicoverzekering betekent? Wordt er wel uitgekeerd? En hoe zit dat juridisch en praktisch? Het is een onderwerp waar bijna niemand over praat, maar dat wel belangrijk is. Want als je in deze situatie zit, wil je zeker weten dat je nabestaanden financieel niet in de kou komen te staan.

Euthanasie is in Nederland wettelijk geregeld

In Nederland is euthanasie onder strikte voorwaarden toegestaan. Artsen mogen het uitvoeren als er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden en als er geen andere redelijke oplossingen zijn. Dit staat beschreven in de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Het besluit wordt nooit zomaar genomen! Er zijn meerdere gesprekken met artsen, vaak een onafhankelijke beoordeling en alles moet nauwkeurig worden vastgelegd. Dit wettelijke kader is belangrijk om te begrijpen, want verzekeraars kijken naar de omstandigheden rond het overlijden. Een overlijden door euthanasie dat voldoet aan de Nederlandse wet wordt juridisch gezien als een natuurlijke dood. Dat heeft directe gevolgen voor hoe overlijdensrisicoverzekeringen hiermee omgaan.

Hoe zit het met een overlijdensrisicoverzekering en euthanasie?

De meeste overlijdensrisicoverzekeringen keren gewoon uit bij euthanasie, als dit is uitgevoerd volgens de Nederlandse wet. Dat betekent dat er een officiële verklaring van de arts is, dat alle stappen zijn gevolgd en dat het overlijden is aangemeld bij de gemeentelijke lijkschouwer. Het verschil zit hem in de manier waarop de dood tot stand komt. Zelfdoding zonder medische en wettelijke basis kan in sommige gevallen problemen opleveren bij de uitkering van de polis, vooral als dit gebeurt binnen de eerste twee jaar na het afsluiten van de verzekering. Maar euthanasie valt in een heel andere categorie. Hier is geen sprake van een onverwachte of onverzekerde gebeurtenis, maar van een erkende medische ingreep na een zorgvuldig traject.

De rol van de verzekeraar

Bij een overlijdensrisicoverzekering draait het er in feite om dat de verzekeraar wil weten of de dood verzekerd is volgens de polisvoorwaarden. Omdat euthanasie in Nederland wordt beschouwd als een natuurlijke dood, maakt het in de meeste gevallen niet uit dat je het moment van overlijden zelf mede bepaalt. De nabestaanden dienen, net als bij ieder ander overlijden, de benodigde documenten aan te leveren. Meestal gaat het om een overlijdensverklaring van de arts en de officiële overlijdensakte van de gemeente. Met die papieren kan de verzekeraar de claim beoordelen en uitbetalen. In de praktijk gaat dat vaak net zo snel als bij andere overlijdensgevallen.

Misverstanden over euthanasie en verzekeringen

Rond euthanasie bestaan hardnekkige misverstanden. Een mythe is dat verzekeraars niet zouden uitkeren omdat de overledene “zelf heeft gekozen” om te sterven. Dit is onjuist. Zolang het proces volgens de wettelijke regels verloopt, staat niets een uitkering in de weg. Een ander misverstand is dat er een wachttijd geldt, zoals soms het geval is bij zelfdoding. Dat klopt niet voor euthanasie. Omdat het om een medisch en juridisch erkend proces gaat, gelden de normale polisvoorwaarden, ongeacht wanneer de verzekering is afgesloten.

Waarom is het belangrijk om je polis te controleren?

Toch is het slim om altijd even in je eigen polisvoorwaarden te kijken. Elke verzekeraar heeft zijn eigen manier van formuleren en sommige internationale polissen hanteren strengere regels. Vooral als je ooit een overlijdensrisicoverzekering hebt afgesloten bij een buitenlandse partij, kan het zijn dat de wetgeving van dat land wordt gevolgd. In zulke gevallen kan euthanasie wel tot discussie leiden over de uitkering. Daarom is het aan te raden om, zodra euthanasie ter sprake komt in je behandelplan, ook even je verzekeringsadviseur te bellen. Niet omdat je bang hoeft te zijn dat er niet wordt uitgekeerd, maar om zeker te weten dat alle documenten in orde zijn.

Het emotionele aspect

Bij euthanasie ligt de focus vaak op het medische en ethische gedeelte en dat is logisch. Het is een zwaar onderwerp dat impact heeft op je leven, je familie en je eigen waardigheid. Maar juist omdat het ook een praktische kant heeft, kan het opluchten om te weten dat je nabestaanden financieel beschermd zijn. Veel mensen vinden het moeilijk om dit gesprek te voeren met hun familie. Toch kan het helpen om je wensen en je polis openlijk te bespreken. Het haalt onzekerheid weg en zorgt dat je dierbaren precies weten wat ze moeten doen op het moment dat het zover is.

Hoe verloopt het in de praktijk?

Wanneer euthanasie wordt uitgevoerd, stelt de arts na het overlijden de overlijdensverklaring op. De gemeentelijke lijkschouwer controleert de procedure en registreert het overlijden officieel. Met deze documenten kunnen je nabestaanden direct contact opnemen met de verzekeraar. Omdat het overlijden in dit geval gepland is, is er vaak al contact geweest met de begrafenisondernemer en soms zelfs met de verzekeraar. Dat maakt het proces rustiger en overzichtelijker. In veel gevallen hebben nabestaanden binnen een paar weken het verzekerde bedrag op hun rekening.

Euthanasie geeft ook financiële rust

Euthanasie is altijd een keuze die zwaar weegt, maar het kan ook een gevoel van regie geven. Niet alleen over hoe je leven eindigt, maar ook over hoe je afscheid neemt en wat je achterlaat. Als je weet dat je overlijdensrisicoverzekering gewoon uitkeert, kun je met een gerust hart regelingen treffen voor je partner, kinderen of andere nabestaanden. Het wegnemen van die financiële onzekerheid kan helpen om je laatste periode in iets meer rust door te brengen. En dat is misschien wel net zo belangrijk als het medische aspect van euthanasie zelf.